Wat Jezus, apostelen en evangelieschrijvers werkelijk zeggen over Israël

In discussies over de staat Israël wordt vanuit joodse en christelijke kring vaak verwezen naar de historische bronnen: in het Nieuwe Testament en andere joodse geschriften zou de staat Israël al zijn verkondigd en daarmee ook in het heden gerechtvaardigd zijn. Naar aanleiding van het nieuwe boek van theoloog Hans van Oort buigen we ons in deze bijeenkomst over de vraag wat Jezus, apostelen en evangelieschrijvers hier nou werkelijk over zeggen.
Hans van Oort beoogt een wetenschappelijk gefundeerde bijdrage te leveren aan het debat. Hij analyseerde de geschriften die zijn overgeleverd in het Nieuwe Testament – de Evangeliën, de Brieven van de apostelen en de Apocalyps van Johannes. Hij laat zien dat deze documenten, die alle geschreven zijn door joodse auteurs, in het voetspoor van de jood Jezus een aardse staat Israël afwijzen. De conclusie van zijn boek is dat hedendaagse christenen en joden een militaristische en verdrukkende staat Israël eveneens moeten afwijzen. Speciaal de leus ‘christenen voor Israël’ berust op een ernstig misverstand. Van Oort wordt ingeleid door Jan Peter Wissink. Daarna gaat hij in discussie met onder meer René de Reuver Tineke de Lange Lody van de Kamp.
Over de sprekers
Lody van de Kamp is een nederlandse orthodox-joodse rabbijn, schrijver en zakenman. Hij studeerde in Montreux en Londen en is lid van het CDA. Hij is actief in diverse maatschappelijke organisaties (o.m. stichting Said & Lody voor onderlinge verbondenheid tussen moslims en joden en bestuurslid van Yalla!) en neemt veelvuldig deel aan het maatschappelijke debat. Hij is veelal kritisch op zowel het moderne zionisme als de staat Israël. Rabbijn Van de Kamp publiceerde vele boeken, meest recent De typiste (Utrecht 2024), over de Joodsche Raad in Amsterdam.
Tineke de Lange rooms-katholiek theoloog en werkzaam voor de Katholieke Raad voor het Jodendom. Ze promoveerde op een proefschrift over de rol van Abraham in het Johannesevangelie en publiceert laagdrempelige bijdragen over het Oude Testament en de joods-christelijke dialoog, met name voor pastorale beroepskrachten. Zie o.a. T. de Lange & J. van der Meij, ‘Heilig Land. Wat ‘heilig’?’ in: L. Mock, E. Ottenheijm & S. Schoon (red.), Geloven in de dialoog, Amsterdam: Amphora Books 2010, 73-80.
Johannes (Hans) van Oort emeritus hoogleraar Universiteit Utrecht (1983-2000) en Radboud Universiteit te Nijmegen (1999-2011). Sinds 2000 is hij gasthoogleraar ‘Origins of Christianity’ aan de University of Pretoria. Hij publiceerde meer dan 25 boeken en werd in Nederland vooral bekend door zijn studies over de theoloog-filosoof Augustinus, gnostische stromingen (Nag Hammadi en de wereldkerk van Mani) en het Evangelie van Judas.
René de Reuver hervormd predikant en o.m. scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (2016-2025). Promoveerde op proefschrift Eén kerk in meervoud. Een theologische onderzoek naar de ecclesiologische waarde van pluraliteit (2004). Publiceerde verder o.m. Anders verder. Missionair kerk-zijn in een dynamische samenleving (2012), Van migrant tot naaste. Plaatsmaken voor jezelf (met Dorottya Nagy, 2018) en Toekom(s)t. Hoopvol kerk-zijn (2025). Sinds kort is hij gastdocent en geassocieerd onderzoeker aan de Protestantse Theologische Universiteit te Utrecht.