Anil Ramdas essayprijs 2025: waar schuilen de tegenkrachten?

Anil Ramdas was schrijver, journalist en programmamaker. In 2017, vijf jaar na zijn dood, hebben De Groene Amsterdammer (waar hij redacteur was), De Balie (waar hij directeur was) en zijn familie het initiatief genomen tot een Anil Ramdas Essayprijs. Tijdens deze avond wordt de winnaar van de vierde editie van de prijs bekendgemaakt. Daarnaast gaan we in gesprek over het thema van dit jaar: waar schuilen de tegenkrachten?

Het thema van dit jaar is ontleend aan de columns en essays die Anil Ramdas schreef na het aantreden van het kabinet Rutte 1. Hij keerde zich tegen wat hij het normaliseren van wat hij “onbeschaafdheid” noemde. Nog meer dan door de massale steun voor Wilders, werd hij geraakt door het wegkijken en zwijgen van de rest. “Wie beschavingsregels overtreedt, kwetst iedereen die de beschaving in stand wil houden. Passief toezien is een zeer bijzondere vorm van medeplichtigheid.”

Tijdens deze avond onderzoeken we de werking van die passieve medeplichtigheid. In de geest van Ramdas vragen we ons af: wie draagt verantwoordelijkheid als de beschaving afbrokkelt en haatzaaierij de overhand krijgt? Is niet alleen de hoogst verantwoordelijke schuldig, zoals hij schreef, maar ook “de laagst verantwoordelijke, die naliet hulp te bieden. Die naliet de beschaving in stand te houden”? En hoe kan de beschaafde burger vandaag de dag zijn verantwoordelijkheid nemen?