Wilhelmina Drucker, een Amsterdamse vrijdenker

Wilhelmina Drucker was het boegbeeld van de eerste feministische golf in Nederland. Ze stond aan de wieg van het vrouwenstemrecht in 1917 en vormde een inspiratiebron voor de naar haar vernoemde actiegroep Dolle Mina. Toch is haar naam, honderd jaar na haar sterven, in het collectief bewustzijn op de achtergrond geraakt. Tijd voor eerherstel. Wat heeft het gedachtegoed van ‘ijzeren Wil’ het hedendaags feminisme te vertellen?

Als oermoeder van het feminisme streed Wilhelmina Drucker (1847-1925) voor economische onafhankelijkheid van vrouwen, vrouwenstemrecht en seksuele voorlichting voor jongens en meisjes. Daarbij betoonde ze zich een waar onafhankelijk denker, wars van hokjes en partijpolitiek. Aan van bovenaf opgelegde opvattingen, of die nou religieus, politiek of anders van aard waren, had zij een broertje dood. Met name van het socialisme weekte Drucker zich los, omdat ze vrij snel doorkreeg dat met de emancipatie van de arbeider toch vooral de emancipatie van de man werd bedoeld. Het deed Drucker inzien dat vrouwen zichzelf moesten verheffen.

Over Vrijdenkersfestival

De Amsterdamse traditie van vrijzinnigheid wordt geëerd, bevraagd én voortgezet tijdens de zesde editie van het Vrijdenkersfestival. Terwijl online echokamers steeds luider galmen en het publieke debat draait om kant kiezen, bieden wij het podium aan hedendaagse vrijdenkers die twijfelen verkiezen boven met zekerheid beweren. Die liever goede vragen stellen dan de juiste antwoorden geven. Die durven uitgaan van hun ongelijk. Om vervolgens los van dogma’s, hokjes en autoriteit een eigen koers te varen. Of zoals Annie M.G. Schmidt het vrijdenkerschap misschien beter verwoordde: ‘doe nooit wat je moeder zegt, dan komt het allemaal terecht.’

English

Wilhelmina Drucker was the figurehead of the first wave of feminism in the Netherlands.
She was instrumental in securing women’s suffrage in 1917 and served as an inspiration for the feminist action group Dolle Mina, named after her. Yet, a hundred years after her death, her name has faded into the background of the collective memory. Time for a reappraisal. What does the ideology of ‘Iron Wil’ have to say to contemporary feminism?

As a founding mother of feminism, Wilhelmina Drucker (1847–1925) fought for women’s economic independence, women’s right to vote, and sexual education for both boys and girls. She was a true independent thinker, resistant to pigeonholing and party politics. She had no patience for top-down ideologies — whether religious, political, or otherwise. Drucker notably distanced herself from socialism after realizing that the so-called emancipation of the worker largely meant the emancipation of men. This insight led her to conclude that women would have to uplift themselves.

This programme will be held in Dutch