Oneindigheid – een filosofische gids
Het oneindige is grenzeloos fascinerend. Het lijkt evident dat wij eindige wezens het oneindige nooit zullen begrijpen. Toch duikt het telkens opnieuw op in de filosofie – we kunnen er kennelijk ook niet aan ontkomen. Aan de hand van de vele denkers die zich met het thema hebben beziggehouden, leidt filosoof Victor Gijsbers ons in zijn nieuwe boek Oneindigheid langs de belangrijkste vragen over het oneindige in de wiskunde, de natuur, de werkelijkheid en het menselijk leven. Dichter Lieke Marsman komt voordragen uit eigen werk.
In dit programma onderzoeken we samen met Victor Gijsbers onze omgang met het oneindige. In zijn boek lezen we hoe Zeno en Aristoteles debatteerden over beweging en ruimte, Descartes het oneindige gelijkstelde aan God, Nietzsche de betekenis van ‘de eeuwige wederkeer’ doordacht en Wittgenstein probeerde de wiskunde terug naar de aarde te sleuren. Speciale aandacht heeft Gijsbers voor Immanuel Kant, die een radicaal nieuwe manier van nadenken over eindigheid heeft ontwikkeld die ons in staat stelt onszelf als maatgevers van de werkelijkheid te begrijpen. Samen met Gijsbers en andere experts wagen we ons er in dit evenement aan: het oneindige begrijpen lukt misschien nooit – maar proberen is onweerstaanbaar.
Over de sprekers
Victor Gijsbers is universitair docent filosofie aan de Universiteit Leiden. Hij publiceert over onder andere causaliteit, de metafysica van de tijd en de aard van wetenschappelijk begrijpen. In 2022 verscheen zijn veelgeprezen vertaling van Ludwig Wittgensteins Tractatus.
Linde van Schuppen is postdoctoraal onderzoeker aan het UMC Utrecht en de Radboud Universiteit Nijmegen, waar ze ook promoveerde. Ze combineert filosofie, en taal- en cognitiewetenschap in haar onderzoek naar verhalen over bijzondere ervaringen. Daarnaast is ze docent en zit ze in de redactie van het Amsterdams filosofisch café Felix en Sofie.
Niels van Miltenburg is universitair hoofddocent theoretische filosofie. Zijn onderzoek richt zich op de vrije wil en het menselijk vermogen om te handelen en te weten wat we doen. Hij geeft cursussen over de filosofie van de geest, metafysica, epistemologie, de filosofie van kunstmatige intelligentie, interdisciplinariteit en de filosofie van handelingen. Daarnaast treedt Niels regelmatig op als publieksfilosoof bij bijv. studium generale of in podcasts. Niels promoveerde (cum laude) op zijn proefschrift Freedom in Action aan de Universiteit Utrecht, waarin hij de vrije wil verdedigt tegen kritiek van zowel hersenwetenschappers als filosofen.
Lieke Marsman (1990) debuteerde op twintigjarige leeftijd met de dichtbundel Wat ik mijzelf graag voorhoud, waarmee ze meteen meerdere prijzen won. In 2014 verscheen De eerste letter en in 2017 volgde de roman Het tegenovergestelde van een mens. In 2018 verscheen De volgende scan duurt vijf minuten, gedichten en een essay over haar kankerdiagnose, gevolgd door In mijn mand, in 2021. Marsman was Dichter des Vaderlands in 2021 en 2022. Voor haar gehele oeuvre ontvangt ze de Constantijn Huygens-prijs 2025. Ze studeerde filosofie in Amsterdam.
