Burgers als contractpartners
In participatieve processen onderhandelen bewoners met beleidsmakers over de toekomst van hun buurt. In de afgelopen decennia gebeurde dit steeds vaker in co-creatiesessies, waarin burgers een gelijkwaardige positie innemen ten opzichte van ontwikkelaars en ambtenaren. Maar hoe beïnvloedt dit stedelijk beleid?
Voor elk ontwikkelingsproject wordt een overeenkomst gesloten tussen de gemeente en ontwikkelaars. Deze overeenkomsten worden vaak uitonderhandeld alvorens burgerparticipatie is georganiseerd. In dit programma onderzoeken we naar aanleiding van Michiel Stappers boek Contracting with Citizens de rol van contracten, stadsmakers, en participatieprocessen binnen ontwikkelingsprojecten en ruimtelijk beleid. Aan de hand van een vergelijkende casestudy van Amsterdam, Hamburg en New York laat het boek zien hoe ogenschijnlijk vernieuwende planningspraktijken kunnen leiden tot het reproduceren van sociale ongelijkheid. Maar in dit programma onderzoeken wij ook hoe stadsplanning verbeterd kan worden.
Over de sprekers
Michiel Stapper is universitair docent aan de afdeling Geografie, Planologie en Internationale Ontwikkelingsstudies van de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek bevindt zich op het snijvlak van stad, samenleving en recht. In 2020 ontving hij als een Horizon Europe-subsidie voor een project dat onderzoekt hoe de European Green Deal invloed heeft op – en vorm krijgt mét – gemarginaliseerde gemeenschappen. In 2023 ontving hij een Nederlandse startersbeurs voor een sociaal-juridische studie naar grootschalige klimaatplannen in de Verenigde Staten, Europese Unie, Japan en Korea.
Mike Brantjes is een Nederlandse buurtbouwer actief in Amsterdam Zuidoost. Sinds 2015 hielp hij bij het vormen van het bewonerscollectief Hart voor de K‐buurt, waarmee hij samen met buurtgenoten een krachtig geluid gaf in lokale participatietrajecten. In 2018 leidde hij de ‘participatiestaking’ tegen de bouwplannen rond metrostation Kraaiennest, waarmee hij aandacht vroeg voor échte betrokkenheid van bewoners, ook diegene die je vaak niet hoort of ziet. Dankzij zijn inzet kreeg Hart voor de K‐buurt in 2022 de Nieuw Amsterdam Prijs, als waardering voor jarenlange burgerkracht en creatieve initiatieven zoals ‘Flatcoaches’ K-buurt uurtje de speeltuin moeders van Kraaiennest. Tegen ieders verwachtingen in is het Mike en zijn team, inclusief vele jongeren, gelukt de OBA Next in Kraaiennest te laten landen.
Caroline van Campen is planoloog en werkzaam bij Bureau Social Return van de gemeente Amsterdam. Naast haar werk bij de gemeente is ze als PhD verbonden aan de afdeling Geografie, Planologie en Internationale Ontwikkelingsstudies van de Universiteit van Amsterdam. Haar onderzoek richt zich op sociale impact bij gebiedsontwikkeling, onder supervisie van Dr. Michiel Stapper en Prof. dr. Tuna Tasan-Kok.
Anouk Munting (moderator) is kunsthistoricus en criticus met een focus op architectuur, hedendaagse kunst en culturele theorie. Sinds 2024 is zij werkzaam als projectleider bij SPUI25.
