Boeklancering: De grote koloniale oorlog part II

Een gesprek met Chris de Ploeg over kolonialisme, kapitalisme en fascisme, naar aanleiding van zijn nieuwe boek De Grote Koloniale Oorlog, deel twee.

Een gesprek met Chris de Ploeg over kolonialisme, kapitalisme en fascisme, naar aanleiding van zijn nieuwe boek De Grote Koloniale Oorlog, deel twee. Deze boek-trilogie biedt een historische analyse van de Tweede Wereldoorlog door deze binnen een grotere koloniale geschiedenis te plaatsen, wat ons ook helpt om het fascisme en kolonialisme van vandaag de dag te begrijpen. Het tweede deel zoomt in op de decennia na de Tweede Wereldoorlog, waarin het Westen met grof geweld revolutionaire bewegingen in het Mondiale Zuiden probeerde te vernietigen, van Vietnam en Indonesië tot Palestina en Abya Yala.

Samen met andere schrijvers, journalisten en activisten gaan we in gesprek over de koloniale wortels van het fascisme en over de demonisering van het communisme en antikoloniale bewegingen tijdens de Koude Oorlog. Dat doen we op 27 januari, precies 81 jaar nadat het Rode Leger het Nazi-vernietigingskamp Auschwitz bevrijdde. Om die reden zullen er ook culturele bijdragen zijn, naast ruimte voor stilte en herdenking voor alle slachtoffers van fascisme en kolonialisme.

Met in dit programma Chris Kaspar de Ploeg Author, investigative journalist, program maker and co-founder of Aralez Fitria Jelyta Journalist, writer and spoken-word artist Chihiro Geuzebroek Singer/Songwriter, climate activist, co-founder Aralez Aki Negate socioloog en onderzoeker met een focus op pan-Afrikanisme Jaap Hamburger Voorzitter Een Ander Joods Geluid Marikit Saturay Musician Stryder Rapper & spoken word artiest

Over de sprekers

Chris de Ploeg is een grassroots organizer, journalist en auteur van De Grote Koloniale Oorlog (2025) en Oekraïne in het Kruisvuur (2016). Hij is mede-oprichter en kern-organisator bij Aralez, een grassroots-organisatie voor dekolonisatie, en beleidsmedewerker bij de anti-koloniale socialistische partij De Vonk.

Fitria Jelyta is journalist en spreker. Ze werkt onder meer als onderzoeksjournalist, audio-redacteur en radiohost bij NOS en NTR. Op dit moment werkt ze aan een boek over Indonesische perspectieven op het koloniale verleden dat in 2026 bij uitgeverij Lebowski zal verschijnen.

Aki Negate is socioloog en onderzoeker met een focus op pan-Afrikanisme. Hij is co-schrijver van de befaamde nieuwsvideo’s van The Niteshop, doceert sociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en werkt momenteel aan een dossier over Ethiopië van het Tricontinental Institute for Social Research.

Chihiro Geuzebroek is een Nederlands-Boliviaanse kunstenaar en activist. Haar werk – van schrijven en burgerlijke ongehoorzaamheid tot muziek en film-maken – richt zich op dekoloniaal verzet en Inheemse bevrijding. Ze is mede-oprichter van de dekoloniale grassroots-organisatie Aralez en regisseerde de bekroonde climate justice documentaire Radical Friends.

Jaap Hamburger is voorzitter van Een Ander Joods Geluid, een organisatie die een antizionistisch geluid laat horen in het publieke debat over Palestina, Israël en het zionisme. Namens de stichting spreekt hij zich uit tegen acht decennia verdrijvingskolonialisme, tegen bezetting en Apartheid, en recent tegen openlijke en niets en niemand ontziende volkerenmoord.

Marikit Saturay is een conscious hip-hop artiest die rapt tegen fascisme en neokolonialisme. Geboren op de Filipijnen en opgegroeid onder staatsgeweld, mensenrechtenschendingen en onterechte vervolging, vluchtte haar activistische familie uiteindelijk naar Nederland

Stryder is een Palestijns-Nederlandse hiphop- en spoken word-artiest, die zijn kunst inzet tegen maatschappelijke onrechtvaardigheid, en tegen de genocide in en de kolonisatie van Palestina. Met zijn voormalige duo Gaza werd hij geliefd in de undergroundscene. Later vormde hij het hiphopcollectief Camp Rauw en bracht hij ook solo tracks uit, waaronder de singles Het Beroofde Land en Genocide.

Over het boek

De Tweede Wereldoorlog wordt nog vaak voorgesteld als de overwinning van het ‘vrije Westen’ op het fascisme. Maar fascisme en liberalisme staan niet lijnrecht tegenover elkaar; beide vinden hun oorsprong in het kolonialisme en maken deel uit van dezelfde vijf eeuwen durende oorlog van kapitaal en imperialisme tegen vrijheid en gelijkheid.

De Grote Koloniale Oorlog brengt deze bredere geschiedenis aan het licht en laat zien hoe de strijd van gekoloniseerde volkeren, arbeiders en vrouwen telkens weer werd neergeslagen, maar ook telkens weer oplaaide. Het eerste deel plaatste de Tweede Wereldoorlog in dit grotere historische continuüm en liet zien hoe de nazi’s simpelweg de koloniale logica naar Europa terugbrachten.

In dit tweede deel verschuift de blik naar de periode na 1945. De zogenaamde ‘Koude Oorlog’ blijkt in werkelijkheid een bloedhete Derde Wereldoorlog, waarin de Verenigde Staten en hun bondgenoten de rol van de fascisten overnamen. Terwijl revolutionaire bewegingen – van Vietnam tot Angola, en van Palestina tot Latijns-Amerika – vochten voor bevrijding, sloeg het Westen terug met massamoord, staatsgrepen en neokoloniaal geweld.

Aan de hand van deze wereldwijde strijd ontvouwt zich een onthullend panorama – van de organische banden tussen Washington en voormalige nazi’s tot de genocidale logica achter de Vietnamoorlog en de opkomst van het zionisme. Het boek dwingt ons om de 20e eeuw, en ons heden, door andere ogen te zien: die van de verworpenen der aarde.